توسعه، اولویت اصلی خودروسازان می‌شود؟

طی یک دهه گذشته شاهد اولویت بندی‌هایی توسط شرکت‌های خودروسازی و مدیران صنعتی کشور بودیم که تیراژ تولید برای سوددهی بیشتر در راس آن‌ها قرار می‌گرفت که سرانجام پس از گذشت یک دهه "تیراژ محوری" تاثیرات خود را نشان داد، حال از آنجایی که تحریم‌‌های خودرویی برداشته شده و امکان همکاری مجدد میان شرکت‌های بزرگ خودروسازی فراهم شده است، خودروسازان و صنعت گران داخلی کشور حداقل برای بازگرداندن مشتریان سابق خود، تغییر رویه داده و بجای لحاظ کردن تیراژ و تعداد تولید به عنوان اولویت خود برای تولید، بر روی توسعه محصولات جدید در قالب طرح‌های مشترک احداث و تولید خودرو در داخل کشور به کمک خودروسازان خارجی تمرکز کرده‌اند.
شرکت‌های خودروسازی کشور در این سال‌ها به دلیل سیاست‌های نادرست و همسو بودن با استراتژی تدوین شده توسط وزارت صنعت و معدن که صرفا تیراژ بالا را به عنوان مقوله مهم در برنامه خودروسازان گنجانده بودند، وارد عرضه تیراژ محوری و تولید خودروی بیشتر شدند که در این میان انحصاری بودن بازار خودرو به دلیل تعرفه‌های بالای خودروهای خارجی و تقاضای زیاد برای محصولات داخلی و از طرفی دیگر سوددهی بالای تولید خودروهای 2 الی 3 دهه پیش، موجب شد تا از سال 90 به بعد، تیراژ محوری تبدیل به اصلی‌ترین هدف شرکت‌های خودروسازی شود و برای توسعه محصولات جدید هیچ برنامه معین و درستی نداشته باشند. حال آنکه اگر خریداران کاسه صبرشان از شرکت‌های تولید داخلی لبریز نمی‌شد و دست از خرید محصولات آن‌ها بر نمی‌داشتند (هرچند با رجوع به اعطای وام 25 میلیون تومانی به نظر می‌رسد که دلیل اصلی نخریدن خودرو از سوی مردم نبود نقدینگی است)، همچنان شاهد تولید روز افزون مصحولات تاریخ گذشته شرکت‌های خودروسازی بودیم، چه بسا وزارت صنعت و معدن از چشم انداز تولید 3 میلیون خودرو در سال هم سخن می‌گفت که همین خودروهای منسوخ و تاریخ گذشته را در بر می‌گرفت!
با این حال کارشناسان پیش ‌بینی می‌کنند که به دنبال قراردادهای خودرویی جدید این موضوع دچار تغییر و تحول خواهد شد زیرا بازار احساس نیاز بیشتری به محصولات جدید دارد، بنابراین تولید کنندگان باید به بازار تشنه خودرو در رد‌ه‌های مختلف قیمتی بپردازند. براین اساس هر چند کارشناسان توسعه محصول را یکی از موضوعات مهم خودروسازان برای ادامه حیات می‌دانند، اما با توجه به زمان بر بودن اجرای قرارداد‌های خارجی به نظر می‌رسد که این موضوع در سال آینده محقق نخواهد شد، بنابراین خودروسازان باید با پیگیری تیراژ تولید، سودآوری لازم برای تولیدات مشترک با خودروسازان خارجی در سال‌های بعدی را فراهم کنند.
یکی از اصلی‌ترین مشکلاتی که منجر به روی گرداندن مشتریان از بازار خودرو شد، قدیمی و بی‌کیفیت بودن خودروهای تولید داخلی بود که براساس گفته‌های بسیاری از کارشناسان، پیگیری سیاست توسعه محصول را به عنوان یکی از مهم‌ترین هدف‌های سیاست خودروسازان عنوان کردند که شاید بتواند صنعت خودروی کشور را از این منجلاب رکود خارج کند که خود باز نیازمند هزینه و صرف زمان بسیار است، از آنجا که این موضوع در تغییر و تحولات بازار خودرو بسیار هائز اهمیت است، بنابر این باید به گونه‌ای برنامه‌ریزی شود که مشتریان دوباره به سمت خرید تولیدات داخلی رغبت نشان دهند. اهمیت این کار به حدی است که در شرایط کنونی بازار، تنوع تعیین کننده میزان تیراژ خواهد بود، ولی متاسفانه در سال 95 برنامه‌ای برای ایجاد تغییر وجود نداشته و همکاری میان شرکت‌های بزرگ خودروسازی تقریبا از میانه یا سه ماهه دوم سال 96 آغاز می‌شود که همراه با خود شکست اهداف تیراژ تولید حدودا 1 میلیون و 400 هزار الی 1 میلیون و 800 هزار خودرویی در سال را در پی خواهد داشت.
اما در پایان برخی از کارشناسان بر این باورند که با وجود چنین شرایطی، در این روزهای ناخوش صنعت خودروسازی نه تیراژ رونق می‌گیرد و نه کیفیت و تنوع محصولات بیشتر می‌شود، زیرا در شرایط کنونی که صنعت خودرو در آن قرار دارد، موضوع مهم "سودآوری" شرکت‌های خودروسازی برای پیشبرد اهدافشان خواهد بود، از این رو بنگاه‌های اقتصادی باید از همه ابزارها استفاده کنند تا بتوانند به سودآوری برسند. در این میان گزینه‌های زیادی وجود دارد که اصلی‌ترین آن‌ها شامل رضایت‌مندی مشتریان از کیفیت، تنوع محصولات، خدمات پس از فروش و قیمت مناسب متناسب با نقدینگی مردم خواهد بود (متاسفانه این روزها به هیچ کدام از آن‌ها اهمیت داده نمی‌شود) که به سودآوری مفید شرکت‌های خودروساز کمک جدی می‌کند که در صورت محقق نشدن آن‌ها، نباید انتظار تنوع محصول و افزایش تولید را از سوی خودوسازان داشت. هرچند شرط تولید و محصولات متنوع از سوی خودروسازان داخلی، مستلزم آغاز همکاری مشترک میان شرکای خارجی است که از تازه از سال 96 استارت می‌خورد.